Versterken van interprofessioneel samenwerken in het Poortwachtersproces door interprofessioneel leren

MSc. Elmi Zwaan, Dr. Nina Zipfel, Dr. Shirley Oomens, Prof. dr. Sylvia van der Burg-Vermeulen

Over de onderzoeker

Ik ben Elmi Zwaan, promovenda binnen het project 1C van het onderzoeksprogramma "Verbetering kwaliteit Poortwachtersproces" van ZonMw. Ik heb een achtergrond in de sociale psychologie. Sinds april 2022 ben ik gestart bij de afdeling Public & Occupational Health van het Amsterdam UMC, locatie AMC. Binnen dit onderzoek ga ik me richten op de ontwikkeling en evaluatie van interprofessioneel onderwijs en gezamenlijke casuïstiekbespreking voor bedrijfsartsen, verzekeringsartsen en arbeidsdeskundigen.

Achtergrond onderzoek

Binnen de huidige arbeidsgerichte zorg zijn professionals met name gericht op hun eigen rol in het ondersteunen van zieke werkenden bij re-integratie en beoordeling van belastbaarheid. Om (zieke) werkenden en hun werkgevers optimaal te ondersteunen bij het re-integratietraject is betere samenwerking en afstemming tussen bedrijfsartsen (BA), verzekeringsartsen (VA) en arbeidsdeskundigen (AD) echter cruciaal. Daarnaast is het belangrijk dat BA, VA en AD dezelfde taal spreken over de belastbaarheid en re-integratiemogelijkheden van een (zieke) werkende. Interprofessioneel leren, door gezamenlijk onderwijs en casuïstiekbespreking, kan hiervoor de oplossing zijn. Eerder onderzoek suggereert dat interprofessioneel onderwijs een effectieve methode is om samenwerking tussen zorgprofessionals te verbeteren (Foronda et al., 2016). Casuïstiekbespreking lijkt specifiek geschikt, omdat dit bestaande barrières (bijv. onbekendheid met elkaars rol, weinig vertrouwen in elkaars kunnen) tussen professionals wegneemt en zo samenwerking en communicatie bevordert (Barnsteiner et al. 2007; D’Eon, 2004). Door het volgen van gezamenlijk onderwijs krijgen BA, VA en AD meer inzicht in elkaars rol binnen het re-integratietraject van een (zieke) werkende en kan de expertise van de drie beroepsgroepen optimaal benut worden. Dit project richt zich daarom op het bevorderen van interprofessionele samenwerking door interprofessioneel leren.

Dit project is het derde onderdeel (project 1C) van het onderzoeksprogramma "Verbetering kwaliteit Poortwachtersproces" van ZonMw; een meerjarig project gericht op de verbetering van het Poortwachtersproces. De andere twee projecten focussen zich op multidisciplinaire ontwikkeling van richtlijnen voor BA, VA en AD (project 1A) en de doorontwikkeling en onderbouwing van het multidisciplinaire instrumentarium BAR (Beschrijving Arbeidsbelastbaarheid en Re-integratiemogelijkheden) (project 1B).

Doel onderzoek

Het doel van het project is het ontwikkelen, testen, evalueren en implementeren van interprofessioneel onderwijs en gezamenlijke casuïstiekbespreking voor de drie beroepsgroepen (BA, VA en AD). Hierbij staan de volgende onderzoeksvragen centraal:

  1. Hoe kan interprofessioneel onderwijs bijdragen aan een betere samenwerking en communicatie tussen BA, VA en AD?
  2. Wat is de beste methodiek voor interprofessionele casuïstiekbespreking en hoe kan deze het beste geïmplementeerd worden?
  3. In welke mate leidt het volgen van interprofessioneel onderwijs tot een verbetering van samenwerking en een vermindering van verschil van inzichten over belastbaarheid en re-integratiemogelijkheden van zieke werkenden tussen de drie beroepsgroepen?
  4. In hoeverre verbetert het volgen van interprofessioneel onderwijs door BA, VA en AD de tevredenheid van zieke werkenden, werkgevers en het UWV over de verleende zorg?

Methode

Het onderzoek zal worden uitgevoerd aan de hand van de principes van realistische evaluatie. Dit is een onderzoeksmethodiek waarin niet alleen wordt uitgezocht wat werkt, maar ook voor wie en in welke context. Dit wordt beschreven in een (voorlopige) programmatheorie, die vervolgens wordt getoetst aan de hand van een onderzoeksdesign. Het onderzoeksproject is daarom verdeeld in twee fasen. In fase 1 wordt een voorlopige programmatheorie opgesteld, onder andere door bestaande kennis te verzamelen en samen te voegen. Dit doen we door middel van een literatuurstudie naar al geïdentificeerde belemmerende en bevorderende factoren voor interprofessioneel onderwijs. Daarnaast voeren we een praktijkinventarisatie uit gericht op methodieken voor en attitudes over huidige, bestaande (mono professionele) vormen van casuïstiekbespreking. Hiervoor werken we samen met onderwijspartners vanuit UWV, NSPOH, SGBO, IVA opleidingen en Scolea. Zij inventariseren in hun huidige onderwijsaanbod welk bestaand onderwijs geschikt is voor aanpassing naar interprofessioneel onderwijs. In fase 2 van het onderzoek gebruiken we deze kennis vervolgens om, in samenwerking met de opleidingsinstituten, gezamenlijk onderwijs voor BA, VA en AD te (door)ontwikkelen en uit te testen, inclusief een training gericht op het werken met het BAR instrumentarium. Ook zullen we een methodiek voor interprofessionele casuïstiekbespreking ontwikkelen, die vervolgens getest en geïmplementeerd zal worden. Betrokken onderzoekers vanuit het UMCG monitoren en evalueren het gehele proces om de kwaliteit van het onderzoek te borgen.

Product/implicaties voor de praktijk

Het te ontwikkelen interprofessionele onderwijs en casuïstiekbespreking wordt structureel ingebed in de praktijk. Het onderwijs zal worden aangeboden als geaccrediteerde na- en bijscholing bij opleidingsinstituten gericht op BA, VA en AD. De ontwikkelde methodiek voor casuïstiekbespreking wordt geïmplementeerd binnen onderlinge toetsing (OT) en intercollegiale toetsing (ICT).

Resultaten en conclusies

Het project, dat loopt van 2022 tot 2026, levert de komende jaren meerdere resultaten op. Op dit moment zijn we bezig met het verzamelen en integreren van bestaande kennis door middel van een literatuurstudie en een praktijkinventarisatie. De eerste resultaten van deze studies worden eind 2022 verwacht. Daarnaast starten we in de herfst van 2022 met de ontwikkeling van voorbeeldcasuïstiek voor de interprofessionele training werken met het BAR instrumentarium. De onderwijspartners starten in september 2022 met de ontwikkeling van het eerste gezamenlijk onderwijs. Het is de bedoeling dat dit gezamenlijke onderwijs in de winter van 2022 wordt aangeboden in een pilot.

Publicaties

Er zijn op dit moment nog geen publicaties.

Referenties

  • Barnsteiner, J. H., Disch, J. M., Hall, L., Mayer, D., & Moore, S. M. (2007). Promoting interprofessional education. Nurs Outlook, 55(3), 144-150. https://doi.org/10.1016/j.outlook.2007.03.003.

  • D'Eon, M. (2004). A blueprint for interprofessional learning. Med Teach, 26(7), 604-609. https://doi.org/10.1080/01421590400004924.

  • Foronda, C., MacWilliams, B., & McArthur, E. (2016). Interprofessional communication in healthcare: An integrative review. Nurse Educ Pract, 19, 36-40.

Contactpersoon

Email: e.zwaan1@amsterdamumc.nl
Up date datum: 5-8-2022

Elmi Zwaan (schilproj.Syl.vdBurg)

E. (Elmi) Zwaan, MSc

Promovenda onderzoeker

Afdeling
Public & Occupational Health, Amsterdam UMC (AMC)